Ο διάδρομος μακρύς, παγωμένος, σχεδόν σκοτεινός, έρημος. Αν δεν μιλάς, τα βήματα αντηχούν μ’ έναν απειλητικό, “τιμωρητικό” τρόπο. Όλα εδώ είναι τιμωρία. Έτσι λέει η Μαρία. Και οι τοίχοι ακόμα, κι ο διάδρομος. Η Μαρία η Σκηνίτη είναι αγιογράφος. Ξέρει όταν πιάνει τα χρώματα να δημιουργεί κατάνυξη και η κατάνυξη είναι παρηγοριά, όχι τιμωρία. Κάγκελα κι άλλα κάγκελα, σκάλες. Μετά φτάνουμε στο κελί μας. Έχει απ’ έξω το Νο 9. Είναι το “δώρο”, ( Ένα δώρο ανάμεσα στα πολλά που άφησε πίσω φεύγοντας, τόσο μα τόσο πρόωρα και ξαφνικά, ο Γιώργος ο Ζουγανέλης, ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ. Η απουσία του παρούσα έτσι κι αλλιώς παντού, μέσα και γύρω μας). Το “δώρο” είναι ένα κελί-σχολείο, στο παράρτημα του νοσοκομείου των Φυλακών. Εκεί κάθε Πέμπτη έχουμε ραντεβού η Μαρία, εγώ, η Ελένη Λιντζαροπούλου και τα παιδιά της ομάδας* με τον Λουντέμη, για να “μετρήσουμε τα άστρα”, χωρίς τον δάσκαλο πια.
Χθες όμως έτσι ξαφνικά πάνω στην συζήτηση ήρθε... η ποίηση
(είναι βλέπεις που πλησιάζει και η
γιορτή της). Αναρωτήθηκε η Μαρία “πως το λένε εκείνο το ωραίο ποίημα του
Ουράνη;”
Είναι από τα λίγα που θυμάμαι ακόμα απ’ έξω, της απάντησα.
Κώστας Ουράνης
Αγάπη
Δεν ωφελεί να καρτεράς
όρθιος στην πόρτα του σπιτιού
και με τα μάτια στους
νεκρούς τους δρόμους στυλωμένα
αν είναι να ‘ρθει θε
να ‘ρθεί δίχως να νιώσεις από πού
και πίσω σου
πλησιάζοντας με βήματα σβησμένα
θε να σου κλείσει
απαλά, με τ’ άσπρα χέρια της τα δυο
τα μάτια που
κουράστηκαν τους δρόμους να κοιτάνε,
κι όταν γελώντας να
της πεις θα σε ρωτήσει:
«Ποια είμ’εγώ;»
απ’ της καρδιάς στο
σκίρτημα θα καταλάβεις ποια’ναι.
Δεν ωφελεί να
καρτεράς… Αν είναι να ‘ρθει θε να’ρθεί.
Κλειστά όλα να ‘ναι, θα
τη δεις άξαφνα μπρος σου να βρεθεί
κι ανοίγοντας τα χέρια
της πρώτη θα σ’ αγκαλιάσει.
Ειδέ, κι αν έχεις
ανοιχτή την πόρτα για να τη δεχτείς,
και σαν φανεί τρέξεις
σ’αυτή κι εμπρός στα πόδια της συρθείς
αν είναι να’ρθει θε
να’ρθεί-αλλιώς θα προσπεράσει.
Έτσι έρχεται η ποίηση.
Ξαφνικά τρυπώνει ακόμα και στα κελιά των φυλακών και ψιθυρίζει για τον
έρωτα, για την θλίψη και την χαρά, για τις θάλασσες και τους ουρανούς, για τις
επιθυμίες και τις αγωνίες των ανθρώπων, όπου γης. Έτσι μας επισκέφτηκαν χθες, ο
Καβάφης ονειροπολόντας κατάμονος “απ’ τες εννιά”, ο Καββαδίας συντετριμμένος με
το “Μαραμπού” του, ο Σουρής γελοιοποιώντας διαχρονικά τον “Ρωμιό”
συμπατριώτη του και ο Ελύτης και ο Σεφέρης και ο Ρίτσος με το αβάσταχτο
μοιρολόι της μάνας στον “επιτάφιο”.
Και μετά ήρθε η ποίηση των παιδιών. Εκείνη που την φυλάνε
βαθιά κρυμμένη στην καρδιά και το μυαλό τους ή σε τσαλακωμένα τετράδια, στο
μαξιλάρι της φυλακής. Όταν οι άλλοι κοιμούνται έρχεται νυχοπατώντας, μαζί με
την εικόνα της αγαπημένης, της μάνας, της “άλλης ζωής”, της τύψης ή της ελπίδας.
Είναι όμως εκεί, παρηγοριά και όνειρο, αφού την ψυχή και το μυαλό κανένα
κάγκελο δεν μπορεί να τα κρατήσει φυλακισμένα. Θα πετάνε όταν θέλουν ελεύθερα
προς την ομορφιά και το νόημα του κόσμου,
γιατί αυτή είναι η ποίηση.
Αργότερα, περιμένοντας στο κόκκινο φανάρι για
τ΄αυτοκίνητα, τον πείραξα “Γιώργο, νικάμε” κι εκείνος χαμογέλασε με τον γνωστό
τρόπο κι έστειλε ένα φιλί.
Ελένη Τζώρτζη – Ηθοποιός
Εθελόντρια στο ΣΔΕ των Φυλακών Κορυδαλλού και μέλος του Δικτύου
*Ομάδα, είναι η ομάδα ανάγνωσης “Live Book” που λειτουργεί κάθε Πέμπτη, από τον
Δεκέμβριο του 2015, στο Παράρτημα του ΣΔΕ Φυλακών Κορυδαλλού «Γεώργιος
Ζουγανέλης» και διαβάζει τα βιβλία που οι μαθητές έχουν προτείνει. Μαζί με τους
μαθητές, η υπογράφουσα το κείμενο, Ελένη Τζώρτζη και η Αγιογράφος Μαρία Σκηνίτη, έτερο μέλος του Δικτύου και εθελόντρια στο ΣΔΕ.
